رشا و ارتشا
در این مقاله آشنا میشوید با: رشا و ارتشا، رشوه چیست، راشی و مرتشی چه کسانی هستند، نوع و میزان مجازات جرم رشا و ارتشا، شروع به جرم رشا و ارتشا، معاونت در جرائم رشا و ارتشا، مجازات رشوه دهنده، مجازات رشوه گیرنده و دادگاه صالح رسیدگی به جرم رشا و ارتشا. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
رشوه چیست؟
رشوه دادن را رشا و رشوه گرفتن را ارتشا می نامند، و به فردی که اقدام به گرفتن رشوه می کند، مرتشی و فرد رشوه دهنده را راشی می گویند.در معنای حقوقی ارتشا به معنای اخذ مال یا سند تسلیم وجه یا مال به ماموران دولت یا کارکنان شاغل در نهادهای عمومی یا سایر افراد مذکور در قانون برای انجام یا عدم انجام وظایف سازمان محل اشتغال آن ها است. در ماده 3 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری نیز در این باره آمده است که:
هر یک از مستخدمان و ماموران دولتی برای انجام دادن یا انجام ندادن امری که مربوط به سازمان های مزبور است، وجه یا مال یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مالی را مستقیما یا غیرمستقیم قبول کند، در حکم مرتشی است.
رشا و ارتشا از جرایم مطلق به شمار می روند و تحقق آن ها منوط به تحقق نتیجه خاصی نیست، طبق ماده 3 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری تحقق جرم ارتباطی با این که مستخدم آن کار را انجام داده یا نداده است، ندارد.
راشی و مرتشی چه کسانی هستند؟
کسی که برای انجام یا عدم انجام کاری که از وظایف مامور دولت است وجهی می دهد، راشی محسوب می شود و مامور گیرنده وجه نیز که در نظر راشی صالح برای انجام آن بوده است، مرتشی تلقی می شود.
برای مشاوره حقوقی رشوه، می توانید با وکیل کیفری در تماس باشید.
نکته قابل توجه این است که مال ناشی از ارتشا به نفع دولت ضبط می گردد یعنی این که مرتشی (رشوه گیرنده) باید مال را دریافت نماید به عبارت دیگر صرف قبول به معنی دریافت است و با دریافت آن جرم ارتشا تحقق می یابد والا صرف وعده راشی (رشوه دهنده) به تنهایی کافی برای تحقق جرم نیست مگر آنکه اقداماتی که مرتشی انجام داده با وعده راشی جمعا مفید شروع به جرم ارتشا باشد.
نوع و میزان مجازات جرم رشا و ارتشا
انواع مجازاتهای تعیین شده برای جرم رشا و ارتشا با توجه به مبلغ موضوع جرم، عبارتند از:
- حبس از شش ماه تا ۱۵ سال و در مواردی حبس ابد.
- شلاق.
- انفصال دائم از مشاغل دولتی.
- ضبط مال موضوع ارتشا، به نفع دولت به عنوان تعزیر یا مجازات.
شروع به جرم رشا و ارتشا
مطابق اصول کلی قواعد حقوقی، شروع به جرم هیچ جرمی، جرم محسوب نمیشود. مگر خلاف آن را مقنن تصریح نماید. بدین ترتیب باید گفت شروع به جرم «رشا» در هیچ یک از مستندات قانونی مربوط به این جرائم، جرم انگاری نشده است. بنابراین «شروع به جرم رشا» قابل تعقیب کیفری نیست. اما در خصوص شروع به جرم ارتشا هم تبصره ۳ ماده م.ق.ت.م.م.ا.ا.ک و هم ماده ۵۹۴ ق.م.ا ( بخش تعزیرات) احکامی وضع نمودهاند.
بدین ترتیب بر اساس مواد فوق «شروع به جرم ارتشا مجازاتی معادل حداقل مجازات مقرر برای خود جرم ارتشا را دارد.» علاوه بر این اگر نفس عمل انجام شده جرم باشد مرتکب به مجازات شروع به جرم و مجازات خاص آن عمل، با رعایت مقررات تعدد، محکوم خواهد شد و همچنین در مواردی که در اصل مجازات جرم ارتشا، انفصال دائم پیش بینی شده است، در شروع به ارتشا این انفصال به، سه سال تقلیل خواهد یافت.
معاونت در جرائم رشا و ارتشا
هر چند مصادیق عام و کلی معاونت در جرم در ماده ۱۲۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ جرم انگاری و تشریفات حاکم بر آن در مواد بعدی تعیین گردیده است. لیکن به جهت اهمیت جرم ارتشا قانونگذار در ماده ۵۹۳ قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) معاونت در جرم ارتشا را در قالب یک جرم مستقل با مجازاتی خاص تعیین نموده است.
متن ماده بدین شرح است: هرکس عالما و عامدا موجبات تحقق جرم ارتشا از قبیل مذاکره، جلب موافقت یا وصول و ایصال وجه یا مال یا سند پرداخت وجه را فراهم نماید به مجازات راشی برحسب مورد محکوم میشود. اما در خصوص معاونت در جرم رشا باز هم باید به مقررات عام معاونت در فصل سوم قانون مجازات اسلامی مراجعه کرد و بر اساس آن اقدام به مجازات معاونت در جرم رشا نمود.
مجازات رشوه دهنده
ماده ۵۸۸ قانون مجازات اسلامی در این زمینه مقرر می دارد:
هر یک از داوران، ممیزان و کارشناسان اعم از این که توسط دادگاه معین شده باشد یا توسط طرفین، چنانچه در مقابل اخذ وجه یا مال به نفع یکی از طرفین اظهار نظر یا اتخاذ تصمیم کند به حبس از ۶ ماه تا دو سال یا مجازات نقدی از سه تا دوازده میلیون ریال محکوم می شود و آن چه گرفته است به عنوان مجازات مودی به نفع دولت ضبط خواهد شد.
هم چنین در صورتی که قاضی به واسطه ارتشا حکم به مجازاتی شدیدتر از مجازات مقرر در قانون داده باشند علاوه بر مجازات فوق حسب مورد به مجازات مقدار زائدی که مورد حکم واقع شده است، محکوم خواهند شد. این موضوع در ماده ۵۸۹ قانون مذکور مورد تاکید قانون گذار قرار گرفته است.
هرگاه ثابت شود که رشوه دهنده برای حفظ حقوق حق خود ناچار به دادن وجه یا مالی بوده است، تعقیب کیفری ندارد و وجه یا مالی که داده است، به او مسترد میشود.
همچنین در صورتی که رشوه دهنده برای پرداخت رشوه مضطر بوده یا پرداخت آن را گزارش دهد یا شکایت کند، از مجازات حبس مزبور معاف خواهد بود و مال به وی مسترد میشود.
هم چنین ماده ۵۹۲ قانون مجازات اسلامی در این زمینه مقرر میدارد:
رشوه دهنده علاوه بر ضبط مال ناشی از ارتشا به حبس از ۶ ماه تا سه سال یا تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم میشود.
مجازات رشوه گیرنده
ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری در این زمینه حکم داده و مقرر نموده است:
اگر قیمت مال یا وجه اخذ شده ۲۰ هزار ریال و کمتر از آن باشد میزان مجازات کارمندان عادی انفصال موقت از ۶ ماه تا ۳ سال بوده و میزان مجازات مدیران کل یا هم طراز و بالاتر انفصال دائم از مشاغل دولتی است.
اگر قیمت مال بیش از ۲۰ هزار ریال تا ۲۰۰ هزار ریال باشد میزان مجازات کارمندان عادی یک تا ۳ سال حبس جزای نقدی معادل وجه یا مال ماخوذه و انفصال موقت از ۶ ماه تا ۳ سال بوده و میزان مجازات مدیران کل و یا هم طراز و بالاتر انفصال دائم از مشاغل دولتی است.
اگر قیمت مال بیش از ۲۰۰ هزار ریال تا یک میلیون ریال باشد مجازات کارمندان عادی ۲ تا ۵ سال حبس جزای نقدی معادل وجه یا مال ماخوذه و انفصال موقت از ۶ ماه تا ۳ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق بوده و مجازات مدیران کل یا هم طراز و بالاتر ۲ تا ۵ سال حبس، جزای نقدی معادل وجه یا مال ماخوذه، انفصال دائم از خدمات دولتی و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.
برای مشاوره رشا و ارتشا، می توانید با وکیل کیفری در تماس باشید.
اگر قیمت مال بیش از یک میلیون ریال باشد مجازات کارمندان ۵ تا ۱۰ سال حبس، جزای نقدی معادل وجه یا مال ماخوذه، انفصال موقت از ۶ ماه تا ۳ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق بوده و مدیران کل یا هم طراز و بالاتر ۵ تا ۱۰ سال حبس، جزای نقدی معادل وجه یا مال ماخوذه، انفصال دائم از خدمات دولتی و تا ۷۴ ضربه شلاق است.
نکته قابل توجه این است که هر کس در خصوص رشوه دادن و رشوه گرفتن نقش واسطه گری ایفا نماید یعنی با آگاهی خود سبب دادن رشوه را فراهم کند به مجازات رشوه دهنده محکوم می شود.
هم چنین رشوه از جمله جرایمی است که خلاف نظم عمومی جامعه است و نیاز به شاکی خصوصی ندارد.
دادگاه صالح رسیدگی به جرم رشا و ارتشا
جرم ارتشا در زمره جرایم عمومی است و رسیدگی به آن در صلاحیت دادگاه عمومی محل وقوع جرم است. اما اگر دادگاه تشخیص دهد که تشکیل یا رهبری شبکه چند نفری جهت اخلال در نظام جمهوری اسلامی ایران باشد، در این صورت رسیدگی با دادگاه انقلاب می باشد.
در صورت هرگونه مشاوره حقوقی راجع به دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری می توانید با وکیل آنلاین یا وکلای پایه یک دادگستری موسسه حقوقی دادپویان در سریعترین زمان ممکن، مشاوره حقوقی تلفنی یا مشاوره حقوقی حضوری داشته باشید.
ضمن مشورت با وکیل پایه یک دادگستری، سوال حل نشده ای برای شما باقی نمیماند. ضمن اینکه مشاوره با وکیل کارکشته دادپویان، با بیش از سیزده سال تجربه حرفه ای در تمام زمینه های حقوقی و کیفری، تمام راهکارهای لازم را به شما ارائه میدهند و اگر نیازی به تنظیم لایحه، تنظیم شکواییه، تنظیم دادخواست یا تنظیم اظهارنامه شد، وکیل میتواند آنرا برای شما تنظیم نماید و یا در صورت لزوم، میتوانید با اعطای وکالت نامه به وکیل انلاین، صفر تا صد پرونده را برای شما انجام دهند. مشاوره حقوقی آنلاین بهترین روش جهت مشاوره با وکیل پایه یک است.
طراحی سایت موسسه حقوقی دادپویان به گونه ای است که در سریعترین زمان ممکن و به راحتی بتوانید از مشاوره حقوقی با وکیل استفاده کنید.
دادپویان حامی شما عزیزان و بهترین موسسه حقوقی است که با بیش از سیزده سال تجربه فعالیت های حقوقی و با بیش از سی وکیل پایه یک، به صورت تخصصی مشاوره حقوقی میدهد و وکالت میکند.
به عنوان مثال، چهار وکیل ملکی دارد که صرفا فعالیت و تمرکز خود را در حوزه دعاوی ملکی گذاشته اند. پنج وکیل اداره کار دارد که صرفا تمرکز آنها دعاوی اداره کار است و به همین منوال دعاوی دیگر.
در صورت تمایل میتوانید پادکست جنایی دادپویان را هم دنبال کنید. این پادکست روایت پرونده های جنایی ایرانی است که به موسسه حقوقی دادپویان ارجاع شده است.
مهم ترین مقالات حقوقی دادپویان شامل: طنز حقوقی، رادیو حقوقی، کلیپ حقوقی، پکیج حقوقی، بسته حقوقی، بیمه حقوقی، فیلم حقوقی است که میتوانید در سایت حقوقی دادپویان مطالعه نمایید.
بهترین موسسه حقوقی در تهران و ایران، مشاوره با وکیل های مجرب و با تجربه، بهترین وکیل پایه یک در تهران و شهرستان، مجرب ترین وکیل خاورمیانه، باهوش ترین وکیل پایه یک دادگستری، آدرس دفتر وکالت در تهران، مشاوره با وکیل پایه یک تهران و شهرستان، وکیل مجرب، بهترین وکیل آنلاین در تمام نقاط ایران، شماره وکیل با تجربه در تمام منطقه های تهران، شماره وکیل پایه یک دادگستری شهرری و شمیرانات، مشاوره حقوقی تلفنی با وکیل، عریضه نویسی آنلاین با با تجربه ترین وکلای ایران، وکیل دادگستری خوب، مشاوره با وکیل دادگستری تهران، وکیل تهران فوری، مشاوره حقوقی فوری و ارزان، فوری ترین و ارزان ترین تنظیم دادخواست، مشاوره حقوقی با وکیل، مشاوره حقوقی تصویری، مشاوره حقوقی رایگان، مشاوره حقوقی آنلاین، مشاوره حقوقی شبانه روزی، مشاوره حقوقی فوری، پادکست ایرانی، پادکست فارسی، پادکست واقعی، پادکست رایگان، پادکست جدید، پادکست کیفری، پادکست حقوقی، خفاش شب، فرید بغلانی، فیلم اعدام محمد بیجه در پاکدشت، عکس خفاش شب، لحظه اعدام محمد بیجه، پادکست های جنایی، پادکست جنایی رایگان، پادکست جنایی جدید را با دادپویان دنبال کنید. ضمنا شما میتوانید از طنز حقوقی، کلیپ حقوقی، کلیپ کیفری، کلیپ جنایی، کلیپ قانونی، کلیپ قانون، رادیو حقوقی هم در قسمت رادیو استفاده کنید. امیر هاشمی مدیر سایت موسسه حقوقی دادپویان است. اینستاگرام حقوقی و اینستاگرام وکیل را هم دنبال کنید. استفاده از طنز هم موجب خوشحالی شما خواهد شد.
بدون دیدگاه