مطالبه مال موهوبه

مطالبه مال موهوبه

در این مقاله با مطالبه مال موهوبه، تعریف عقد هبه، ارکان عقد هبه، شرایط کلی عقد هبه و بخشش، رجوع از هبه، افرادی که از هبه اموال خود ممنوع هستند، شرایط صحت عقد هبه و دعوای رجوع از هبه آشنا شوید.

در صورت هرگونه سوال راجع به مطالبه مال موهوبه می توانید با وکلای پایه یک دادگستری موسسه حقوقی دادپویان به صورت تلفنی یا حضوری مشاوره حقوقی داشته باشید.

رزرو آنلاین وقت مشاوره

با انتخاب وکیل برگزیده دادپویان با بهترین وکیل پایه یک متناسب با موضوع خود مشاوره بگیرید.
دادپویان

تعریف عقد هبه

در تعریف عقد هبه به عنوان بارزترین وسیله بخشش اموال، ماده ۷۹۵ قانون مدنی مقرر می دارد: هبه عقدی است که به موجب آن یک نفر مالی را مجانا به دیگری تملیک می کند. تملیک کننده را واهب، طرف دیگر را متهب، مالی را که مورد هبه است عین موهوبه می گویند.

ارکان عقد هبه

  • واهب: شخصی که مال خود را به دیگری بلاعوض یا مجانا هدیه دهد، واهب گویند.
  • متهب: طرف مقابل عقد هبه که مال را در مالکیت خود در می آورد، متهب گویند.
  • مال موهوبه: عین یا مال موهوبه به موجودیتی با ارزش که توسط واهب در اختیار متهب قرار می گیرد.

مطالبه مال موهوبه

شرایط کلی عقد هبه و بخشش

  • اهلیت طرفین، هبه کننده و هبه گیرنده (واهب و متهب).
  • هبه عقدی از یک طرف لازم و از طرف دیگر جایز است (البته نظر اقوی بر لازم بودن آن است).
  • قبض مال موهوبه.

رجوع از هبه

قانون گذار در عقد هبه شرایطی را تعیین نموده است که واهب هر زمانی که بخواهد می تواند از هبه رجوع کند و مالی را که بخشیده پس بگیرد که این موضوع به دو صورت گفتاری و رفتاری می تواند انجام شود رجوع از همه به صورت رفتاری مثل این است که واهب مال را از دست متهب پس بگیرد و با مال را در تصرف خود قرار دهد رجوع از همه به صورت گفتاری نیز به این صورت است که واهب به لفظ و به زبان بگوید که من از هبه خود برگشتم.

برای رجوع از هبه ‌نامه، واهب به دادگاه حقوقی مراجعه و دادخواست ارائه می‌کند. در دعوای رجوع از هبه واهب مکلف است در دادگاه، ابتدا انعقاد عقد هبه را به اثبات برساند و سپس اعلام کند که می ‌خواهد از عقد رجوع کند.

استثنائات رجوع از هبه :

  • اگر واهب یا متهب فوت نماید در این صورت رجوع از همه امکان پذیر نیست.
  • عین موهوبه تلف گردد در این صورت اگر عین موهوبه استفاده شده یا تلف گردد یا موجود نباشد رجوع از هبه معنی پیدا نمی کند.
  • متهب مادر یا پدر یا فرزند واهب باشد در این صورت نیز رجوع از همه موضوعیت ندارد.
  • مالکیت عین موهوبه تغییر کرده باشد یعنی متهب مال موهوبه را به شخص دیگری تحویل یا انتقال داده است.
  • همه معوض بوده است یعنی در قبال مال موهوبه مالی را به واهب داده یا برایش کاری را انجام داده باشد در این صورت نیز رجوع از هبه امکان پذیر نیست.
  • مال موهوبه تغییر کرده باشد یعنی متهب تغییراتی را در مال موهونه داده باشد مثلا: واهب آهنی را به متهب بدهد و متهب آن آهن را به عدوات کشاورزی یا چاقو یا بیل و هر چیز آهنی  تبدیل کرده باشد.

افرادی که از هبه اموال خود ممنوع هستند

محجورین اعم از صغیر ممیز و غیرممیز، سفیه و مجنون از هبه اموال خود ممنوع هستند. چرا که در این صورت ممکن است، مالی از اموال خود را به دیگری ببخشند و چون هبه عقد بدون عوض است برای آنها ضرر بزرگی محسوب می شود، لذا هبه اموال توسط محجورین باطل است.

همچنین تاجر ورشسکته به استناد ماده ۴۲۳ قانون تجارت پس از توقف از انجام معاملات بلاعوض منع شده است، بنابراین: نمی تواند اموال خود را هبه کند، همچنین پس از صدور حکم ورشستگی نیز امکان هبه اموال خود را ندارد.

شرایط صحت عقد هبه

  • قبض: مالی که مورد هبه قرار می گیرد (عین موهوبه) باید به قبض متهب در آید به عبارت دیگر عین موهوبه باید تحویل متهب گردد، و در تصرف او قرار گیرد و تا زمانی که این عمل انجام نشود عقد هبه منعقد نگردید و صحیح نمی باشد مثلا: اگر شخصی ماشین یا خودرویی را به دیگری هبه می کند باید آن ماشین یا خودرو را به تصرف متهب بدهد و تا زمانی که به تصرف او نداده است هبه منعقد نگردیده و صحیح نمی باشد، یعنی اگر فقط سند خودرو را به نام او انتقال داده است اما خودرو در تصرف واهب یا انتقال دهنده باشد عقد هبه منعقد نگردیده و واهب می تواند از انتقال سند صرف نظر نماید.
  • قبول متهب: عقد همه باید مورد قبول متهب قرار گیرد، و این انتقال مالکیت بدون قبول متهب صحیح نمی باشد. پس اگر متهب یا انتقال گیرنده این بخشش یا هبه را قبول نداشته باشد، و عملی که نشانگر قبول هبه باشد را انجام ندهد. مثلا: تصرف مال موهوبه یا انتقال گرفتن سند آن عقد هبه منعقد نمی گردد و همه نیز جاری نمی شود.
  • واهب: حتما باید مالک مال موهوبه یا عین موهوبه باشد، و اگر عین موهوبه به مالکیت واهب نباشد نمی توان این بخشش را هبه نامید. مثال عینی و بارز آن این است که اگر زوج مبلغی را به همسر خود بپردازد و زوجه با آن وجه با پول خودرویی بخرد در این مثال: به هیچ وجه نمی توان گفت زوج خودرو را به زوجه هبه نموده است. بلکه فقط وجه با پول مورد نظر را به او داده است. بنابراین حق رجوع از هبه خودرو را ندارد و فقط می تواند آن وجه یا مبلغ را مطالبه نماید. اما اگر با آن مبلغ خودرویی را خریداری نماید، مبایعه نامه آن به نام زوج تنظیم گردد.

اما هنگام انتقال سند خودرو سند را به نام زوجه تنظیم و انتقال نماید می توان این عمل را هبه نامید چرا که با تنظیم مبایعه نامه زوج مالک خودرو گردید و پس از آن با تنظیم سند رسمی به نام زوجه خودرو را به                 زوجه هبه نمود پس می تواند از همه خودرو رجوع نموده از زوجه بخواهد که سند را به نام او منتقل نماید.

مطالبه مال موهوبه

دعوای رجوع از هبه

برای این که دعوای رجوع از همه را مطرح نمائید اول باید استثناعات رجوع از هبه را بررسی کنید. اگر این موضوع شامل استثناعات رجوع از هبه نمی شود باید دادخواست و دعوای خود اول مطرح نمائید، که خواهان مالک بوده و آن ملک یا مال در مالکیت وی بوده است که این مهم باید توسط مبایعه نامه یا سندی که به نام خواهان بوده اثبات گردد. (مطالبه مال موهوبه)

و پس از آن بدون اخذ وجه با مبلغی به خوانده منتقل گردیده است و خوانده بابت این انتقال مالکیت هیج مبلغی را پرداخت ننموده است و قصد طرفین على الخصوص خواهان هبه بوده است و چون از موازین و قوانین اطلاع نداشته اند به وسیله سند انتقال قطعی یا فروش قطعی این انتقال مالکیت صورت گرفته است و این انتقال مالکیت از خواهان به خوانده نه به دلیل دریافت وجه بوده و نه ادای دین، بلکه به قصد هبه بوده است.

و سند بیع قطعی تنظیمی به دلیل عدم اطلاع از تنظیم اسناد ثبتی و قوانین صورت گرفته است و اگر خوانده ادعا دارد که این انتقال مالکیت به صورت بیع بوده و مبلغی پرداخت شده است با ادای دین بوده است طبق قاعده البینه على المدعی باید این موضوع را ثابت کند که چه مبلغی را به چه میزان و طی چه مدرکی بابت این اسناد انتقال پرداخت نموده است؟

و اگر بابت ادای دین بوده چه دین و بدهی و به چه میزان بر ذمه و عهده خواهان بوده که با این انتقال مالکیت ادای دین شده است؟ پس اگر نتواند این موضوع را ثابت کند دادگاه باید حکم به رجوع از هبه و الزام خوانده به انتقال سند بنام خواهان صادر کند.

پیشنهاد ما به شما قبل از هر اقدام حقوقی یا کیفری، مشاوره رایگان با وکلای پایه یک دادگستری است که تا قبل از گرفتار شدن در دام حقوقی یا کیفری، بتوانید راه حل مناسبی را پیدا کنید. بهترین گزینه برای مشاوره حقوقی وکیل آنلاین است.

حق الوکاله مناسب

تضمین کیفیت در سریعترین زمان ممکن تا حصول نتیجه مطلوب با وکلای مجرب و متخصص
دادپویان

تیم پشتیبانی دادپویانمشاهده نوشته ها

Avatar for تیم پشتیبانی دادپویان

تیم پشتیبانی موسسه حقوقی دادپویان

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *