اگر کارگر ترک کار کند کارفرما چه اقدامی باید انجام دهد
در این مقاله آشنا میشوید با: اگر کارگر ترک کار کند کارفرما چه اقدامی باید انجام دهد، منظور از ترک کار، فرق ترک کار و غیبت کاری، ترک کار به علت عدم پرداخت حقوق، مهلت اعلان ترک کار به اداره کار. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
برای مشاوره با وکیل اداره کار، می توانید با وکیل آنلاین در تماس باشید.
اگر کارمند ترک کار کند، چه مشکلاتی پیش میآید؟
یکی از مسائلی که بسیاری از سازمانها با آن روبرو هستند، ترک کار توسط کارمندان است. این پدیده ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله عدم رضایت از حقوق و مزایا، فشار کاری زیاد، فرهنگ سازمانی نامناسب، عدم اعتماد به مدیران و همکاران، عدم امکان رشد و یادگیری و غیره.
اگر کارمند ترک کار کند، هزینههای بالایی برای سازمان دارد، از جمله هزینههای جذب و آموزش کارکنان جدید، کاهش بهرهوری و کیفیت کار، از دست رفتن دانش و تجربه، کاهش رضایت و انگیزه سایر کارکنان و غیره.
منظور از ترک کار چیست؟
بر اساس بند یک دستورالعمل ۱۷ روابط کار که در سال ۱۳۹۰ توسط وزارت کار و امور اجتماعی منتشر شده است، منظور از ترک کار عبارتست از «فسخ یکجانبه قرارداد از طرف کارگر، بدون مجوز قانونی. در ترک کار، کارگر باید قصد و نیت انجام این کار را بهصورت حقوقی داشته باشد. پس اگر این قصد وجود نداشته باشد، صرف عدم حضور در کارگاه، ترک کار محسوب نمیشود».
با توجه به آنچه گفته شد، ترک کار وقتی اتفاق میافتد که بدون اطلاع رسانی به بخش منابع انسانی سازمان و کارفرما صورت گیرد. همچنین باید قصد و نیت آن وجود داشته باشد. بنابراین اگر کارمند بدون قصد قبلی، چند روزی در محل کار خود حاضر نشود، ترک کار اتفاق نیفتاده است. اما اگر کارمند ترک کار کند، عواقب قانونی برای او در پی دارد.
برای مشاوره اداره کار، می توانید با وکیل کار در تماس باشید.
فرق ترک کار و غیبت کاری
اولین فرق ترک کار با غیبت کاری این است که به صورت ناگهانی و بدون دلیل موجه انجام میشود. در صورتی که غیبت کاری ممکن است دلایلی نظیر بیماری، مشکلات خانوادگی و … داشته باشد. همچنین ترک کار با نیت و قصد قبلی صورت میپذیرد و تشخیص این مورد به عهده اداره کار یا مرجع حل اختلاف است.
علاوه بر این هر شرکتی ممکن است قوانین مخصوص به خود را داشته باشد. به عنوان مثال اگر کارمند ترک کار کند، تا تعداد روز معینی، برای او غیبت در نظر میگیرند. اما اگر کارمند در طی این چند روز با کارفرما یا بخش منابع انسانی تماس نگیرد، پس از اخطارهایی که از سوی کارفرما دریافت میکند، فعل او به عنوان ترک کار در نظر گرفته خواهد شد.
اگر کارمند ترک کار کند، چه عواقبی در انتظار اوست؟
اگر کارمندی محل کار خود را با ارائه استعفانامه و رعایت شرایط آن ترک کند، کارفرما حق جلوگیری از آن را ندارد، اما در صورتیکه این کار به صورت ناگهانی و بدون رعایت تشریفات قانونی انجام شود، کارفرما یا شرکت میتواند اقدام به طرح دعوای اثبات ترک کار علیه کارمند کند.
این دعوا توسط مرجع حل اختلاف بررسی و رسیدگی میشود. اگر کارفرما، مدارک و شواهد کافی بر علیه کارمند داشته باشد، این حق را دارد که طلب خسارت کند. عواقب دیگر ترک کار عبارتند از:
تاثیر ترک کار بر حقوق
آنچه در ترک کار مسلم است این است که اگر کارمند ترک کار کند، حقوق و مزایای او قطع می شود و دیگر درآمدی نخواهد داشت. همچنین امکان دارد که آخرین حقوق نیز به او پرداخت نشود.
عواقب ترک کار بر بیمه بیکاری
بر اساس آنچه در ماده ۲ قانون بیکاری اشاره شده است، در صورتیکه کارمند بدون دلیل ترک کار کند، بیمه بیکاری به او تعلق نخواهد گرفت. زیرا او هنگامی مشمول این بیمه خواهد شد که هیچ نقشی در بیکاری خود نداشته باشد، یعنی استعفا نداده یا ترک کار نکرده باشد.
تاثیر ترک کار بر سنوات
از دیگر عواقب ترک کار توسط کارمند، عدم بهرهمندی از سنوات است. اگر کارمند ترک کار کند و قرارداد او دائمی باشد، سنوات و مزایای پایان کار به او تعلق نمیگیرد و نمیتواند ادعایی در مورد آنها داشته باشد. همچنین اگر قرارداد کارمند موقت باشد، از دریافت سنوات و مزایای قرارداد فعلی محروم خواهد شد. البته مطالبات کارمند از قراردادهای قبلی، به او پرداخت خواهد شد.
لازم به ذکر است که اگر بین کارمند و کارفرما هیچ گونه قرارداد کتبی تنظیم نشده باشد، در این صورت نیز ترک کار توسط کارمند ساده نیست و عواقبی را برای او در پی خواهد داشت. اگر کارفرما ثابت کند که بین او و کارمند، رابطه کارفرمایی و کارمندی وجود داشته است، ممکن است کارمندی که ترک کار کرده است، محکوم به پرداخت خسارت به کارفرما شود.
روش قانونی ترک کار چیست؟
بر اساس ماده ۶۴ قانون استخدام کشوری، کارمندانی که در استخدام دولت و دستگاههای اجرایی هستند، این امکان را دارند که با اعلام قبلی، از کار خود استعفا دهند. این اعلام باید یک ماه قبل از ترک کار باشد. همچنین این ترک کار هنگامی به عنوان استعفا تلقی میشود که مورد پذیرش سازمان یا دستگاه دولتی قرار گیرد.
پس از اینکه کارمند نامه استعفای خود را تسلیم سازمان دولتی مربوطه میکند، آن سازمان یک ماه فرصت دارد تا درباره آن اعلام نظر و استعفای فرد را قبول یا رد کند. حال اگر کارمند در طول این یک ماه هیچ پاسخی از سازمان خود دریافت نکرد، به این معنی است که با استعفای او موافقت نشده است. در این شرایط بر اساس ماده ۶۰ قانون استخدام کشوری، این حق را دارد که برای پیگیری حقوق خود به دیوان عدالت اداری شکایت کند.
همچنین بر اساس ماده ۲۵ قانون کار، طرفین قراردادهایی که برای مدت موقت یا انجام کار معین تنظیم شدهاند، به تنهایی این اختیار را ندارند که آن را فسخ کنند، مگر اینکه برای فسخ آن با یکدیگر به توافق برسند. بنابراین با توجه به این ماده قانونی میتوان گفت که اگر کارمند ترک کار کند و قبل از آن موافقت کارفرمای خود را گرفته باشد، ترک کار او قانونی است و مشمول عواقبی که در قسمت قبل گفته شد، نمیشود.
لازم به ذکر است که اعلام استعفای کارمندی که قرارداد کار با کارفرما تنظیم کرده است نیز باید ۳۰ روز قبل از ترک محل کار انجام شود. البته باید توجه کرد که قرارداد کار در این مدت به پایان نرسد. روند استعفا در قراردادهای اداره کار به صورت زیر است:
نوشتن استعفانامه بر اساس قوانین داخلی شرکت، به صورت کتبی و رسمی. برای اطلاع از قوانین داخلی شرکت در مورد استعفا، بخش منابع انسانی شرکت پاسخگوی افراد خواهد بود.
در صورتیکه کارمند پس از ۱۵ روز از تسلیم استعفانامه کتبی خود، پشیمان شود، این امکان را دارد که آن را لغو کند و به کار خود ادامه دهد. البته برای لغو استعفا لازم است که رونوشت نامه انصراف از استعفای خود را به انجمن صنفی، شورای اسلامی کارگاه یا نماینده کارگران تحویل دهد.
اگر استعفای فرد مورد موافقت کارفرما قرار گیرد، یک ماه پس از تسلیم نامه، موظف است به کار خود ادامه دهد، تا نیروی جدید جایگزین او شود. البته کارفرما ممکن است که این اختیار را داشته باشد که فرد را زودتر از این موعد، مرخص کند.
اگر کارمند ترک کار کند، چگونه میتوان از او شکایت کرد؟
اگر کارمند ترک کار کند، بهطور حتم موجب وارد شدن خسارت به محل کار خود شده است. از اینرو کارفرما میتواند از او به اداره کار شکایت و ادعای خسارت کند. البته کارفرما برای طرح شکایت، نیاز به شواهد و مستنداتی دارد که ترک کار کارمند را ثابت کند.
پس از شکایت کارفرما از کارمند، شکایت او به هیئت تشخیص اداره کار ارجاع داده میشود. بر اساس رویهای که در این هیئت وجود دارد، اعضای آن تلاش میکنند تا بین کارمند و کارفرما صلح برقرار کنند. اما اگر سازشی انجام نشد، شواهد و مستندات طرفین بررسی و به نفع یکی از آنها رای صادر میشود. در صورتیکه رای به نفع کارفرما باشد، میتواند خسارت واردشده به کسب وکار خود را از کارگر طلب کند و کارگر ملزم به پرداخت این خسارت است.
ترک کار بعلت عدم پرداخت حقوق
بسیاری از کارفرماها در خصوص پرداخت حق و حقوق کارگران و کارمندان خود تعلل می کنند و خساست به خرج می دهند. این افراد با عدم پرداخت به موقع حقوق و مقرری موجب نارضایتی پرسنل خود و ایجاد تنش هایی در محل کار می شوند. در چنین شرایطی، طبق قانون ترک کار می توانید به مراجع قانونی ذیربط مراجعه کنید و این مشکل را از طریق اداره کار پیگیری و حل نمایید. لازم به ذکر است عدم پرداخت به موقع حقوق و مزایا نیز دلیل خوبی برای ترک کار نیست.
ترک کار بعلت مدیریت ناکارآمد
مدیریت بد و ناکارآمد میتواند منبع اصلی استرس و ترک کار برای کارکنان باشد. از طرف دیگر، مدیران پشتیبان و مجرب میتوانند باعث افزایش وفاداری و عملکرد بالا کارکنان شوند. رهبران نقش بزرگی در ایجاد یک سیستم و حفظ آن دارند باید در قبال این وظیفه مهم، مسئولیت پذیر باشند.
مدیران باید برای اصلاح خود، آموزشهای گسترده و مداوم ببینند و به دنبال توسعه مهارتهای رهبری خود باشند. آنها باید با نظرسنجیهای ناشناس، به صورت منظم بخش های مختلف سازمان خود را بررسی کنند. یکی از راههای رشد مهارت های رهبری مدیران، میتوانند خواندن کتابهای رهبری باشد و در این راه به آنان کمک کند.
مهلت اعلام ترک کار به اداره کار
طبق قانون ترک کار، کارگر موظف است بعد از اعلام تصمیم خود برای ترک کار، ظرف مدت ۳۰ روز به کار خود ادامه دهد تا کارفرما بتواند در این مدت، نیروی جدید به جای او پیدا کند. این مسئله به توافق میان کارگر و کارفرما بستگی دارد. ممکن است گاهی کارفرما بلافاصله با استعفای کارگر موافقت کند و نیازی نباشد که او را برای ۳۰ روز نزد خود نگه دارد.
آیا امکان برگشت به کار بعد از ترک کار وجود دارد؟
طبق قانون ترک کار برای برگشت به کار، در صورتی که کارگر ۱۵ روز بعد از استعفای کتبی خود از این کار پشیمان شود، میتواند استعفایش را پس بگیرد، لذا ارائه کتبی استعفا نامه اهمیت بسیاری دارد. همچنین برای لغو استعفا، باید رونوشت نامه کتبی به همراه انصراف از آن به نماینده کارگران یا انجمن صنفی تحویل داده شود.
در صورتی که کارگر بر اساس دلایل منطقی و موجه اخراج شود، کارفرما باید حق و حقوق قانونی کارگر را پرداخت کند. همچنین، در صورت ممانعت کارفرما از بازگشت به کار کارگر اخراج غیر قانونی کارگر ، بر اساس ماده ۲۰ قانون کار، کارگر باید ظرف مدت ۳۰ روز به هیات تشخیص روابط کارگر و کارفرما مراجعه و درخواست بازگشت به کار کند. هیات تشخیص از کارفرما دعوت می کنند و از او توضیحاتی در این مورد میخواهند. در صورتی که کارفرما برای اخراج کارگر دلیل موجهی نداشته باشد، هیات تشخیص، حکم بازگشت به کار کارگر را صادر خواهد کرد.
اما در صورتی که کارگر پس از صدور رای قطعی از بازگشت به کار خودداری کند و یا دیگر نخواهد به کار قبلی خود برگردد، کارفرما موظف است تمام حقوق کارگر را از زمان اخراج، پرداخت کند. سنوات کارگر نیز بر اساس قانون ترک کار وزارت کار به ازای هر سال سابقه کار، برابر ۴۵ روز حقوق محاسبه می شود.
نمونه متن شکایت کارفرما از کارگر به علت ترک کار
برای ارائه درخواست شکایت کارفرما از کارگر بابت ترک کار، باید نامهای به اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی شهر فرد ارائه شود. برای نوشتن این نامه اداری هم باید برخی از نکتهها رعایت شود. از همین رو برای آن که مشکلی در نوشتن نامه نداشته باشید، نمونه متن شکایت کارفرما از کارگر را در ادامه ذکر میکنیم:
ریاست محترم اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی شهرستان…….
با سلام و عرض ادب
احتراما اینجانب …………… به عنوان خواهان پرونده، به استحضار میرساند که سرکار خانم/ جناب آقای…………… که طبق قرارداد کارآموزی مورخ …………..، برای مدت 1سال، به عنوان کارگر در شرکت ………، مشغول به کار بوده است، اما در حالی که طبق قانون کار و مفاد قرارداد منعقد شده، ملزم به 2 سال کار در شکرت بوده، بدون عذر موجه، کار خود را ترک نمودهاند.
لذا با تقدیم این دادخواست، مستندا به تبصره ماده 114 قانون کار، محکومیت نام برده، به پرداخت خسارت مندرج در ماده………. قرارداد کار مورخ……….، از آن مرجع قانونی، مورد استدعا میباشد.
نمونه دیگری از این متن شکایت بر اساس قانون ترک کار بدون قرارداد یا با قرارداد هم شامل موارد زیر است:
با سلام و عرض ادب
احتراما به استحضار میرساند خانم/ آقای …… با سمت ……… به شماره ملی …….. در این شرکت مشغول به کار بودهاند که از تاریخ……… اقدام به ترک کار خود نموده و دیگر به محل کار خود مراجعه ننمودهاند. مراتب جهت اعلام، خدمتتان ارسال میشود.
عواقب ترک کار
قرارداد کار به صورت شفاهی و کتبی بین کارمند و کارفرما منعقد می شود و در صورت عدم رعایت آن شامل مجازات های قانون ترک کار می شود:
قرارداد کتبی شامل ضمانت نامه قابل اجراتر است. به عبارت دیگر، در صورت بروز اختلاف، طرفین می توانند به هیات حل اختلاف مراجعه کرده و در مورد فرد خاطی تصمیم مقتضی بگیرند.
قانون ترک کار، قراردادهای شفاهی را مانند قراردادهای کتبی معتبر می داند. اما از آنجایی که تعهدات در این قرارداد نوشته نشده است، احقاق این حق مشکل است.
تبعات ترک کار از نظر مالی
اگر قصد ترک کار را دارید، باید اقداماتی را انجام دهید، مثلا کارفرما یا سایر کارمندان را از تصمیم خود مطلع کنید تا کارفرمای شما بتواند شخص دیگری را جایگزین شما کند. در واقع، شما نباید در آخرین لحظه بدون اینکه به کسی بگویید کار خود را رها کنید. در غیر این صورت، عواقب قانون ترک کار ممکن است از دو جهت برای شما خوشایند نباشد: بازنشستگی و بیمه بیکاری:
سنوات: عدم تعلق آن به کارگران پس از ترک کار در قراردادهای دائم و موقت به شرح بررسی می شود:
قرارداد نامحدود: در صورتی که کارگر قرارداد نامحدود یا غیر معین داشته باشد و استعفا دهد، نمی تواند حق اخراج دریافت کند. در واقع این مسئله منطبق بر مفاد قانون کار است، قانونگذار سنوات کار نکردن او را لحاظ نکرده است و کارگر نمی تواند در این مورد مطالباتی داشته باشد.
قرارداد موقت: اگر کارگر قرارداد موقت داشته باشد و هر قراردادی در پایان سنوات قرارداد قبلی خود را دریافت کند، بر اساس قانون ترک کار سنوات یا مزایای آن قرارداد به آنها تعلق نمی گیرد.
بیمه بیکاری: بدیهی است کارگری که داوطلبانه بیکار نشده و اقدام به ترک شغل خود می کند، طبق ماده 2 قانون بیمه بیکاری نمی تواند از بیمه بیکاری بهره مند شود.
مسئولیت کارگر در مقابل کارفرما
زمانی که برای انجام مسئولیتی قراردادی کتبی یا شفاهی می بندید، در برابر مالک کسب و کار و وظایفی که به شما واگذار شده است مسئول هستید. ترک شغل به این صورت به رئیس و کارفرمای شما آسیب و خسارت می زند. در صورتی که قرارداد کار کتبی باشد کارفرما می تواند از شما به وزارت کار شکایت کند و بر طبق آن خسارت مطالبه کند.
اما اگر عقد لفظی باشد، اگر کارفرما بتواند وجود رابطه بین کارمند و کارفرما را ثابت کند، ممکن است از ترک کار کارمند و جلوگیری از انجام مسئولیت های محول شده شکایت کند. در این صورت قانون ترک کار اعمال می شود.
استعفا
استعفا: از راهکارها و شرایط ترک کار توسط کارگر به صورت قانونی
به موجب تصریح ماده 21 قانون کار، استعفای کار پذیر یکی از مواردی است که باعث پایان دادن به توافق نامه های استخدامی می شود. استعفا به معنای فسخ توافق نامه های استخدامی از سوی کارپذیر است. اگر کارپذیری پس از امضای قرارداد استخدامی، بخواهد به همکاری خودش با کارفرما پایان بدهد، باید استعفا نامه تنظیم کند. قانون گذار، تشریفات و شرایط ویژه ای را برای استعفا در نظر گرفته است. در ادامه، شرایط و تشریفات قانونی استعفا را بررسی می کنیم:
- کارپذیر باید قصد استعفای خودش را کتبا به کارفرما اطلاع بدهد.
- کارپذیر تا یک ماه پس از تقدیم استعفا نامه، باید به کار خودش ادامه بدهد تا کارفرما در این مدت بتواند نیروی جایگزین پیدا کند.
- کارپذیری که با رعایت شرایط قانونی استعفا میدهد، مستحق دریافت مزایای قانونی مانند حق سنوات است.
بدون دیدگاه