اقرار به نسب

آثار اقرار کردن به نسب

نسب عرفا رابطه ای است اعتباری که از پیدایش یک انسان از نطفه انسان دیگر انتزاع می شود. از نظر فقهی نسب، یک امر طبیعی است و اساس تحقق نسب و منشا اصلی الحاق طفل به شخص ذکور و اناث، همان انعقاد نطفه از دو شخص مذکور بوده است، همان چیزی که در عرف عام اجتماعات قبل و بعد ظهور اسلام به عنوان منشا نسب مطرح بوده و است. آن چه مسلم است این است که پس از ظهور اسلام، این مبنای طبیعی مورد انکار شارع مقدس قرار نگرفته است و به اصطلاح اصولی، در مورد عنوان نسب، حقیقت شرعیه ای وجود ندارد، بلکه در فقه نیز نسب به همین معنی عرفی اطلاق می گردد. منتها در یک مورد، نسب طبیعی مورد شناسایی حقوق اسلام قرار نگرفته است و آن مورد مربوط به زنا است.

از نظر حقوق، قانون مدنی ایران نیز در این مورد، از اسلام متابعت کرده و بر مقررات آن، چیزی نفیا یا اثباتا نیفزوده است. لذا به موجب ماده 1167 قانون مدنی، قانون گذار فقط زنا را مانع تحقق نسب مشروع دانسته است. بنابراین در هر مورد که زنا صادق نباشد مانعی در انتساب طفل به شخصی که از نطفه او پیدا کرده است وجود نخواهد داشت.

مواردی که در اقرار به نسب باید در نظر گرفته شود

• اقرار عقلا علیه خودشان روا و جایز است.
• اقرار عقلا به نفع خودشان پذیرفته نیست.
• چه بسا اقرار عقلا به ضرر خودشان باشد ولی آن اقرار اگر در کل پذیرفته شده باشد به ضرر دیگران (ثالث) خواهد بود.

در حالت آخر اقرار شخص پذیرفته نخواهد شد.

امکان پذیر بودن تحقق نسب

بر اساس قسمت اول ماده 1273 قانون مدنی، این در صورتی صحیح است که اولا تحقق نسب بر حسب عادت و قانون ممکن باشد. بنابراین، اگر تحقق نسب بر حسب عادت ممکن نباشد، چنانچه جوان 18 ساله ای اقرار به پدری طفل 8 ساله کند، یا تحقق نسب قانونا غیر ممکن باشد، این  صحیح نیست و اثر قانونی ایجاد نمی کند. ممکن است تحقق نسب عقلا محال باشد، مانند این که جوانی 25 ساله اقرار به فرزندی فردی 20 ساله نماید. از همین رو این غیر صحیح و باطل است.

احکام نسب مشروع یا قانونی

نسب وقتی قانونی و مشروع است که در زمان انعقاد نطفه طفل، پدر و مادر طفل دارای رابطه نکاح و زوجیت صحیح اعم از نکاح دائمی یا منقطع باشد.
هر گاه نطفه شوهر با وسیله ای جز نزدیکی وارد رحم زن شود، این فرزند ملحق به صاحب نطفه و مادر طفل است.

در صورتی که نطفه طفل قبل از ازدواج منعقد گردد، و سپس آن پدر و مادر طبیعی با یکدیگر ازدواج نمایند، طفل واقعا متولد از رابطه قانونی و شرعی نیست، هر چند که در زمان زوجیت متولد شده، و او را طفل خود بدانند.

احکام نسب ناشی از شبهه

هر گاه مردی با زنی نزدیکی کند، به تصور این که بین آن ها رابطه زوجیت وجود دارد و در واقع چنین رابطه ای وجود نداشته باشد، این عمل را نزدیکی به شبهه یا وطی به شبهه می گویند. در صورتی که فرزندی از نزدیکی به شبهه به دنیا آید، او را ولد شبهه و نسب او را نسب ناشی از شبهه می نامند.

احکام نسب ناشی از زنا

نسب ناشی از زنا زمانی است که پدر و مادر طبیعی طفل هنگام انعقاد نطفه در حال ارتکاب زنا بوده اند، و رابطه زوجیت بین آنها وجود نداشته و نسبت به هم اجنبی بوده اند.

در چنین شکلی از رابطه نامشروع طفل متولد از زنا یا به اصطلاح ولد الزنا است. در حقوق ایران نسب نامشروع به رسمیت شناخته نشده و طفل ناشی از رابطه آزاد زن و مرد، به زنا کار ملحق نمی شود.

احکام نسب ناشی از تلقیح مصنوعی

نسب وقتی ناشی از تلقیح مصنوعی است که به لحاظ ناباروری زوج یا زوجه یا هر دو و از تماس غیر جنسی و از راه دخالت متخصصین پزشکی و با به کار گیری صور مختلف تلقیح مصنوعی، طفل ایجاد شده باشد. هرگاه نطفه شوهر با وسیله ای جز نزدیکی وارد رحم زن شود و از ترکیب اسپرم شوهر با تخمک زن فرزندی پدید آید، این فرزند ملحق به صاحب نطفه و مادر طفل می باشد.

پیشنهاد ما به شما قبل از هر اقدام حقوقی یا کیفری، مشاوره رایگان با وکلای پایه یک دادگستری است که تا قبل از گرفتار شدن در دام حقوقی یا کیفری، بتوانید راه حل مناسبی را پیدا کنید. بهترین گزینه برای مشاوره حقوقی وکیل آنلاین است.