رفع تصرف قانونی از مال غیر منقول
در این مقاله آشنا میشوید با: رفع تصرف قانونی از مال غیر منقول، تصرف عدوانی چيست، تفاوت و شباهت تصرف عدوانی کیفری با خلع ید، ارکان دعوی رفع تصرف عدوانی، انواع تصرف عدوانی چيست، تصرف عدوانی در ملک مشاع، مزیت های دعوای رفع تصرف عدوانی و مجازات جرم تصرف عدوانی و مرجع رسیدگی. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
برای مشاوره حقوقی ملکی، می توانید با وکیل ملکی در ارتباط باشید.
تصرف عدوانی چيست؟
هرکسی که ملک ديگری را به نحو غلبه و عدوان (زور و اجبار) بدون رضايت مالک دست بگيرد تصرف عدوانی می گويند.
تصرف عدوانی تصرفی است که بدون رضايت مالک مال غير منقول، از طرف کسی صورت گرفته باشد. در معنی عام کلمه تصرف عدوانی عبارت است از خارج شدن مال از استيلا و تصرف مالک آن مال بدون رضايت او.
بر اساس ماده ۱۵۸ قانون آیین دادرسی مدنی عبارت است از ادعای متصرف سابق مبنی بر این که دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست میکند.
این تعریف فقط شامل اموال غیر منقول میشود. بنابراین اگر کسی به صورت عدوانی اموال منقول مانند: اتومبیل شخص دیگری را از تصرف او خارج کند، مشمول تعریف ماده ۱۵۸ نمی شود.
برای مشاوره حقوقی با بهترین وکیل در تهران، می توانید با وکیل آنلاین در تماس باشید.
تفاوت و شباهت تصرف عدوانی کیفری با خلع ید
دعوای خلع ید (یا همان دعوای مالکیت): در واقع دعوای مالکیت دعوایی است که در آن دادگاه در صورتی حکم علیه خوانده صادر می نماید که خواهان با ارائه ادله متناسب، مالکیت خود را نسبت ملک مورد دعوا که خوانده آن را انکار می نماید و نیز غاصبانه بودن ید خوانده را اثبات می کند. در یک مثال ساده، شخص الف در یک منزل مسکونی ساکن و متصرف می باشد و شخص ب مدعی است که این منزل که شخص الف متصرف آن است ملک شخص ب بوده و سند مالکیت دارد و شخص الف به زور و عدوان آن را متصرف شده و شخص ب در خواست خلع ید را دارد.
دعوای تصرف عدوانی: سبق تصرف خواهان و عدوانی بودن تصرف خوانده محور رسیدگی است. در دعوای تصرف عدوانی مطابق ماده 162 قانون آیین دادرسی مدنی ابراز سند مالکیت دلیل سابقه تصرف خواهان می باشد مگر این که خوانده استفاده از حق را به طریق دیگر ثابت کند.
یعنی در دعاوی تصرف عدوانی مهم این است که خواهان سابقه تصرف در مال غیر منقول (ملک، زمین) داشته باشد و خوانده به زور مال غیر منقول را از دست خواهان گرفته باشد و خودش تصرف کند.
و درآخر باید بیان نمود که، در تصرف عدوانی مهم نیست ملکی که خواهان قبلا در تصرف داشته مال خواهان بوده یا نه مهم این هست که ملک را در تصرف و اختیار داشته و به مالکیت خواهان توجه نمی کنیم و مهم این است که خواهان ادعا می کند ملکی را که در اختیار داشته دیگری (خوانده) به زور از چنگ او خارج کرده است ولی در دعوای خلع ید خواهان ادعا می کند که مالک ملک است و خوانده به زور آن را از اختیار او خارج کرده است.
ارکان دعوی رفع تصرف عدوانی
- سبق تصرف خواهان: (سابقا ملک در تصرف خواهان بوده باشد).
- لحوق تصرف خوانده: (در حال حاضر ملک در تصرف خوانده باشد).
- عدوانی بودن تصرف خوانده: (تصرف فعلی خوانده بدون رضايت خواهان و حکم مرجع صالح باشد).
نکته مهمی که بايد دانست اينمی باشد که، اگر شما دعوای تصرف عدوانی را پس از طرح دعوی راجع به اصل مالکيت همان ملک تقديم کرده باشيد، قرار عدم استماع دعوی از سوی دادگاه صادر میشود.
انواع تصرف عدوانی چيست؟
طبق قانون تصرف عدوانی به دو نوع تقسيم میشود. تصرف عدوانی کيفری و تصرف عدوانی حقوقی، که هر کدام از آنها دارای شرايط خاصی هستند، که اگر تحت عنوان يکی اعلام دعوای کنيد نمی توانيد آن را تغيير دهيد. پس با دقت نکات زير را مطالعه فرماييد.
تصرف عدوانی کیفری
تصرف عدوانی کیفری به معنای تصرف مالی که متعلق به شخص دیگری است، آن هم با اطلاع از این که مال تعلق به شخص دیگری دارد. به لحاظ قانونی تصرف عدوانی کیفری، جرم محسوب میشود و در صورت اثبات جرم، شخص از یک ماه تا یک سال به حبس محکوم میشود. این نوع تصرف برای اموال غیر منقول اطلاق میگردد. در تصرف عدوانی کیفری شخص باید مالکیت مال غیر منقول را اثبات کند.
تصرف عدوانی حقوقی
تصرف عدوانی حقوقی شباهت های بسیار و تفاوت های کم و مهمی با تصرف عدوانی کیفری دارد. این تفاوت ها عبارتند از:
در تصرف عدوانی حقوقی نیاز به احراز مالکیت قبلی مال نیست در حالی که طبق ماده 690 در تصرف کیفری باید احراز مالکیت صورت پذیرد.
رکن روانی یکی از مسائلی است که در تصرف تاثیر گذار است. یعنی باید برای دادگاه مشخص شود که آیا متصرف میدانسته مال متعلق به غیر بوده است یا خیر؟ این موضوع یکی از تفاوت های مهم این دو نوع تصرف است.
تصرف حقوقی با تقدیم دادخواست حقوقی قابل طرح است ولی برای طرح تصرف کیفری نیاز به تقدیم دادخواست حقوقی نیست و صرف شکایت کیفری برای تعقیب جزایی متهم و صدور حکم رفع تصرف کافی است.
تصرف عدوانی حقوقی و کیفری
همان طور که احتمالا میدانید، این نوع دعوا نوعی دعوای حقوقی است اما باید در نظر داشته باشید که میتوان این دعوا را هم به صورت حقوقی و هم به شکل کیفری پیگیری کرد. در دعوای حقوقی، باید به دادگاه مربوطه مراجعه کنید و نیازی نیست که مالکیت شما اثبات شود اما در صورتی که میخواهید به شکل کیفری اقدام کنید، حتما باید مالکیت شما اثبات شود.
تصرف عدوانی در ملک مشاع
مال مشاع مالی است که بیش از یک نفر در جزء جزء آن مال مالک باشند، بدون این که سهم هر یک در آن مال خاص مجزا شده باشد.
این جرم در اموال مشاع نیز قابل تحقق است، زیرا کل مال مشاع به یک نفر تعلق ندارد و تصرف در این مال حتی از طرف یکی از شرکا بدون اجازه سایر ماکین تصرف در مال دیگری است. از این رو شرط تعلق داشتن مال به دیگری وجود دارد.
از طرف دیگر از لحاظ عنصر معنوی وقتی شریک مال مشاع با سو نیت این اقدام را مرتکب می گردد، نظم عمومی جامعه را نیز مختل نموده و از آنجا که هدف حقوق کیفری حفظ حقوق و آزادی های فردی و نظم عمومی است می توان قائل شد که این اقدام شریک موجب ایراد ضرر به شریک دیگر و حقوق او شده است. به این ترتیب به نظر می رسد که بتوان قائل به تحقق این جرم در اموال مشاع نیز شد.
مزیت های دعوای رفع تصرف عدوانی
- اولین مزیت این دعوا عدم نیاز به وجود مالکیت نسبت به ملک موضوع تصرف می باشد.
- این دعوا بر خلاف دعوای خلع ید جز دعاوی غیر مالی بوده و هزینه دادرسی آن به نسبت دعاوی مالی ناچیز می باشد.
- سومین مزیت در خصوص دعاوی رفع تصرف عدوانی آن است که برابر ماده ۱۷۵ قانون آیین دادرسی مدنی تجدیدنظر خواهی نسبت به رای دادگاه بدوی مانع اجرا نیست و لذا بعد از صدور رای دادگاه در خصوص رفع تصرف، موضوع به قید فوریت اجرا می گردد.
- آخرین مزیت دعوی رفع تصرف عدوانی آن است که برابر ماده ۱۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی دعاوی از این دست به صورت خارج از نوبت و بدون تشریفات آیین دادرسی رسیدگی می گردد.
مجازات جرم تصرف عدوانی و مرجع رسیدگی
مجازات جرم تصرف عدوانی طبق ماده 690 قانون مجازات اسلامی می گويد هر كس اقدام به هرگونه تصرف عدوانی يا ايجاد مزاحمت يا ممانعت از حق در موارد مذكور نمايد به مجازات 1 ماه تا يک سال حبس محكوم می شود و دادگاه را موظف به رفع تصرف عدوانی يا رفع مزاحمت يا ممانعت از حق نمايد.
دعوای تصرف عدوانی از جمله دعاوی غیر مالی می باشد که خواهان باید هزینه ثبت دعاوی غیر مالی را بر اساس تعرفه معینه که هر ساله از سوی قوه قضائیه تعیین می گردد ابطال نماید.
واما مرجع صالح رسیدگی به این جرم، دادگاه صالح در خصوص رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی، دادگاه عمومی و حقوقی حوزه قضایی، محل وقوع ملک موضوع تصرف می باشد.
در صورت هرگونه مشاوره حقوقی راجع به دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری می توانید با وکیل آنلاین یا وکلای پایه یک دادگستری موسسه حقوقی دادپویان در سریعترین زمان ممکن، مشاوره حقوقی تلفنی یا مشاوره حقوقی حضوری داشته باشید.
ضمن مشورت با وکیل پایه یک دادگستری، سوال حل نشده ای برای شما باقی نمیماند. ضمن اینکه مشاوره با وکیل کارکشته دادپویان، با بیش از سیزده سال تجربه حرفه ای در تمام زمینه های حقوقی و کیفری، تمام راهکارهای لازم را به شما ارائه میدهند و اگر نیازی به تنظیم لایحه، تنظیم شکواییه، تنظیم دادخواست یا تنظیم اظهارنامه شد، وکیل میتواند آنرا برای شما تنظیم نماید و یا در صورت لزوم، میتوانید با اعطای وکالت نامه به وکیل انلاین، صفر تا صد پرونده را برای شما انجام دهند. مشاوره حقوقی آنلاین بهترین روش جهت مشاوره با وکیل پایه یک است.
طراحی سایت موسسه حقوقی دادپویان به گونه ای است که در سریعترین زمان ممکن و به راحتی بتوانید از مشاوره حقوقی با وکیل استفاده کنید.
دادپویان حامی شما عزیزان و بهترین موسسه حقوقی است که با بیش از سیزده سال تجربه فعالیت های حقوقی و با بیش از سی وکیل پایه یک، به صورت تخصصی مشاوره حقوقی میدهد و وکالت میکند.
به عنوان مثال، چهار وکیل ملکی دارد که صرفا فعالیت و تمرکز خود را در حوزه دعاوی ملکی گذاشته اند. پنج وکیل اداره کار دارد که صرفا تمرکز آنها دعاوی اداره کار است و به همین منوال دعاوی دیگر.
در صورت تمایل میتوانید پادکست جنایی دادپویان را هم دنبال کنید. این پادکست روایت پرونده های جنایی ایرانی است که به موسسه حقوقی دادپویان ارجاع شده است.
مهم ترین مقالات حقوقی دادپویان شامل: طنز حقوقی، رادیو حقوقی، کلیپ حقوقی، پکیج حقوقی، بسته حقوقی، بیمه حقوقی، فیلم حقوقی است که میتوانید در سایت حقوقی دادپویان مطالعه نمایید.
بهترین موسسه حقوقی در تهران و ایران، مشاوره با وکیل های مجرب و با تجربه، بهترین وکیل پایه یک در تهران و شهرستان، مجرب ترین وکیل خاورمیانه، باهوش ترین وکیل پایه یک دادگستری، آدرس دفتر وکالت در تهران، مشاوره با وکیل پایه یک تهران و شهرستان، وکیل مجرب، بهترین وکیل آنلاین در تمام نقاط ایران، شماره وکیل با تجربه در تمام منطقه های تهران، شماره وکیل پایه یک دادگستری شهرری و شمیرانات، مشاوره حقوقی تلفنی با وکیل، عریضه نویسی آنلاین با با تجربه ترین وکلای ایران، وکیل دادگستری خوب، مشاوره با وکیل دادگستری تهران، وکیل تهران فوری، مشاوره حقوقی فوری و ارزان، فوری ترین و ارزان ترین تنظیم دادخواست، مشاوره حقوقی با وکیل، مشاوره حقوقی تصویری، مشاوره حقوقی رایگان، مشاوره حقوقی آنلاین، مشاوره حقوقی شبانه روزی، مشاوره حقوقی فوری، پادکست ایرانی، پادکست فارسی، پادکست واقعی، پادکست رایگان، پادکست جدید، پادکست کیفری، پادکست حقوقی، خفاش شب، فرید بغلانی، فیلم اعدام محمد بیجه در پاکدشت، عکس خفاش شب، لحظه اعدام محمد بیجه، پادکست های جنایی، پادکست جنایی رایگان، پادکست جنایی جدید را با دادپویان دنبال کنید. ضمنا شما میتوانید از طنز حقوقی، کلیپ حقوقی، کلیپ کیفری، کلیپ جنایی، کلیپ قانونی، کلیپ قانون، رادیو حقوقی هم در قسمت رادیو استفاده کنید. امیر هاشمی مدیر سایت موسسه حقوقی دادپویان است. اینستاگرام حقوقی و اینستاگرام وکیل را هم دنبال کنید. استفاده از طنز هم موجب خوشحالی شما خواهد شد.
بدون دیدگاه