ادعای جعل سند در دادگاه
در این مقاله آشنا میشوید با: ادعای جعل سند در دادگاه، جعل چیست، انواع جعل اسناد، موعد طرح دعوای جعل در دادگاه، ارکان و مجازات جرم جعل، تفاوت سند رسمی و عادی، فرق بین انکار و ادعای جعلیت چیست. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
برای مشاوره حقوقی جعل، می توانید با وکیل کیفری تهران در ارتباط باشید.
جعل چیست؟
جعل در قانون تعریف مشخصی ارائه نشده است. در ماده 523 قانون مجازات مصوب 1/2/1392 مقرر می دارد: جعل و تزویر عبارت است از ساختن نوشته یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی و خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته ای به نوشت دیگر یا به کاربردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر این موارد ذکر شده در فوق، می باشد.
جعل سند
جعل سند هنگامی اتفاق می افتد که، جاعل اقدام به تنظیم نوشته ای و برگه ای شبیه برگه و نوشته های اصلی بنماید و در آن سند و نوشته امضایی را به جای صاحب نوشته اصلی نماید و یا مهری بسازد و روی آن برگه ساخته شده بزند و یا سندی و نوشته را مخدوش نماید، و کلمه ای از آن یا جمله ای را بتراشد و یا بخراشد، که باعث حذف آن نوشته شود و قسمتی از نوشته را سیاه نماید، که باعث ناخوانا شدن آن قسمت از سند و نوشته گردد.
و بخشی از نوشته را پاک کند و نیز نوشته ای را به طریق حرفه ای بر روی سند نوشت دیگر بچسباند و الصاق نماید، و یا اعداد و تاریخ روی سند و نوشته را با اضافه کردن یا حذف قسمتی از اعداد تغییر دهد و یا استفاده از مهر دیگری که بدون اجازه وی ذیل نوشته یا روی سندی بزند و ارائه کند جعل سند محسوب می شود، و واضح است که جعل سند شامل اسناد رسمی و عادی می شود.
برای مشاوره حقوقی جعل اسناد، می توانید با وکیل جعل در ارتباط باشید.
جعل اسناد چیست؟
جعل اسناد به معنی ایجاد هر نوع سندی به شیوه غیر قانونی و یا دست بردن و ایجاد تغییر جزئی یا کلی در متن یا تاریخ یا مبلغ یا اضافه کردن امضا یا حذف آن و یا اضافه کردن مطلبی یا حذف عباراتی و کلا ایجاد هر تغییری در اصل سند را جعل سند می گویند که در اسناد رسمی و اسناد عادی قابل اعمال است.
در قانون آیین دادرسی از مفاد ۲۱۹ تا ۲۲۲ درباره جعل اسناد سخن گفته شده است. جعل کردن در لغت به معنی منقلب کردن و دگرگون کردن می باشد و کسی که ادعای جعل سند را در دادگاه دارد به این معنی است که در سند تغییراتی ایجاد شده است و یا سندی را که اصلا وجود نداشته است به وجود آمده است. به طور کلی دعوای جعل سند در دادگاه های کیفری و حقوقی قابل پیگیری است.
انواع جعل اسناد
- جعل اسناد هویتی: این مورد شامل جعل مدارک مربوط به شناسایی افراد و هویت آنها میباشد. این مدارک شناسنامه، کارت ملی، گذرنامه، گواهینامه، کارت پایان خدمت، کارت معافیت از خدمت، مدارک شناسایی صنفی و غیره است.
- جعل جرم: شامل هر فعالیت یا عدم فعالیت که شامل مجازات قانونی میباشد.
- جرائم علیه اموال: این نوع جعل شامل نقض حقوق مالکانه افراد است. مانند کلاهبرداری، خیانت در امانت، صدور چک (بلامحل)، سرقت، معامله مال مسروقه و… میباشد.
انواع دعوای جعل اسناد
دادگاه کیفری: طبق مقررات کیفری و حقوقی جعل اسناد جرم تلقی می شود و کسی که ادعای وقوع این جرم را دارد تحت شرایطی می تواند خواستار پیگرد قانونی و کیفری جاعل از دادگاه شود. جاعل یا کسی که جعل سند به وی نسبت داده شده است پس از طرح دعوی مبنی بر جرم جعل می تواند اسناد و مدارکی را برای اثبات صحت آن ارائه دهد و در صورت محرز شدن جرم جعل برای دادگاه کیفری بخشی از سند و یا کل سند اعتبار خود را از دست خواهد داد.
زمانی که دادگاه کیفری حکم بر جعلی بودن اسناد دهد دادگاه حقوقی نیز مکلف می شود تا از این حکم پیروی کرده و رای صادره خود را بر طبق جعلی بودن سند ابلاغ نماید. همچنین شخص مجرم به مجازات های کیفری محکوم خواهد شد که در ادامه به مجازات جرم جعل خواهیم پرداخت.
دادگاه حقوقی: گاهی شخص بنا به هر دلیلی نمی خواهد ادعای جعلیت اسناد را به دادگاه کیفری ارجاع دهد و این مهم را به دادگاه حقوقی ارائه می کند تا اعلام جعلیت اسناد شود. پس از اثبات جعلی بودن سند حکم جعل سند را از دادگاه حقوقی گرفته تا پیگیری های لازم انجام شود و سند جعلی ابطال گردد و برای شخص ذی نفع نگرانی بابت وجود سند جعلی نباشد. علت اصلی ارجاع به دادگاه های حقوقی در این نوع از دعوا همین مسئله است که با اثبات جعل حکم جعلیت را از دادگاه گرفته و درخواست ابطال کل سند و با جزئی از سند که مورد جعل قرار گرفته را بدهد. زیرا وجود سندی جعلی منافع وی را به خطر خواهد انداخت. مجازات حقوقی شخص مجرم با مجازات کیفری متفاوت است.
ادعای سند جعلی تبعی: ادعای سند جعلی تبعی نوع دیگر از طرح دعواست. این ادعا زمانی مطرح خواهد شد که به دعوای جعل سند خوانده می شود و شخص برای دفاع از سند خود ادعای صحت آن را خواهد داشت و مدارکی را برای ارائه به دادگاه و کارشناسان مهیا می کند.
ادعای جعل و شیوه طرح ادعا
احکام جعل سند هم در مقررات آیین دادرسی و هم در مقررات کتاب پنجم از قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) آمده است. مواد 219 الی 222 قانون آیین دادرسی مدنی در خصوص جعل سند و ادعای جعلیت و بی اعتباری اسناد حقوقی می باشد.
هر یک از طرفین که سند رسمی یا عادی، علیه او ابراز شده (خواه سند منتسب به او یا دیگری باشد) و بخواهد نسبت به اصالت آن تعرض نماید، می تواند این امر را در قالب ادعای جعل سند نیز مطرح کند. زیرا ادعای جعل هم نسبت به اسناد رسمی و هم نسبت به اسناد عادی شنیده می شود.
جعل کردن در لغت از جمله به معنای دگرگون کردن، منقلب نمودن، گردانیدن، قرار دادن و ایجاد کردن آمده است. این اصطلاح در قانون آیین دادرسی مدنی تعریف نشده اما در حقوق کیفری به جعل مادی و مفادی (معنوی) تقسیم می شود.
بنابراین طرفی که سند جعلی علیه او ابراز گردیده، ادعا می نماید که یکی از اعمالی که طبق قانون جعل (مادی و مفادی) شمرده می شود، در سند صورت گرفته است. البته تعرض به اصالت سند در قالب ادعای جعل سند باید با به کارگیری همین اصطلاح «جعل» مطرح شود تا قابل رسیدگی باشد و واژه هایی از قبیل سند ساختگی است و یا امضا نقاشی شده است، به تنهایی کافی نیست.
از سوی دیگر هرگاه مدعی جعل تنها بخشی از سند را مجعول بداند، باید آن را مشخص نماید.
موعد طرح دعوای جعل در دادگاه
موعد طرح دعوای جعل اصلی هم زمان با اقامه دعوای ابطال سند رسمی است. در این حالت، خواهان با ارائه دلیل جعلیت سند مورد نظر خود با طرح دعوای اصلی ابطال سند، تقاضای رسیدگی دارد. تقاضای او صدور حکم به صحت ادعای خود و ابطال سند رسمی مورد نظر می باشد.
اما در خصوص موعد طرح دعوای جعل تبعی ماده 219 ناظر به ماده 217 قانون آیین دادرسی مدنی سال 1379 نکاتی را بدین صورت معین کرده است:
ادعای جعلیت نسبت به اسناد و مدارک ارائه شده باید برابر ماده 217 این قانون با ذکر دلیل اقامه شود. مگر این که دلیل ادعای جعلیت بعد از موعد مقرر و قبل از صدور رای یافت شده باشد. در غیر این صورت دادگاه به آن ترتیب اثر نمی دهد.
ادعای جعل تبعی سند رسمی باید تا اولین جلسه دادرسی مطرح شود. اما نخستین جلسه دادرسی نیز ملاک عمل آست. یعنی تا قبل از پایان جلسه اول رسیدگی نیز می توان ادعا را مطرح نمود.
ارکان جعل اسناد
ارکان جرم جعل که موجب تحقق آن خواهد شد، عبارتند از:
- جعل باید به صورت مشهود بوده و از موارد مندرج در قانون باشد.
- جعل سند زمانی رخ میدهد که خود سند اصلی معتبر و دارای اعتبار قانونی باشد.
- جعل باید بهگونهای انجام شود که توسط افراد عادی تشخیص داده نشود.
- جعل راجع به موضوع اصلی سند باشد و ماهیت اصلی سند تغییر داده شود.
مجازات جرم جعل
مجازات جرم جعل در قانون مجازات اسلامی به صورت زیر تفکیک شده است:
مجازات جرم جعل در اسناد عادی مانند قولنامه، اجارهنامه، فاکتور خرید یا فروش، علاوه بر رد مال و جبران خسارت وارد شده حبس از ۶ ماه تا ۲ سال یا جزای نقدی ۳ تا ۱۲ میلیون ریال جزای نقدی در حق دولت میباشد.
مجازات جعل در اسناد رسمی به صورت زیر است:
- جعل امضا و مهر رهبری و روسای قوا، مجازات ۳ تا ۱۵ سال حبس را به دنبال دارد.
- جعل امضای رئیس جمهور، هیئت وزیران، اعضای شورای نگهبان، نمایندگان ۱ تا ۱۰ سال حبس دارد.
- جعل اسکناس یا جعل چک، ۵ تا ۲۰ سال حبس را به دنبال خواهد داشت.
- جعل مدارک تحصیلی نیز معادل ۱ تا ۳ سال حبس را به همراه دارد.
منظور از انکار و تردید چیست؟
بر خلاف اعتقاد اکثر افراد، انکار و تردید مترادف نبوده و با یک دیگر فرق دارند و کاربردهای مخصوص به خود را دارند. جایگاه انکار کجاست: انکار در جایی رخ می دهد که سندی منتسب به خوانده در دادگاه ارائه می شود و خوانده منکر امضای آن سند می شود به فرض مثال: خوانده می گوید این سند را من امضا نکرده ام.
تفاوت سند رسمی و عادی
اگر سند ارائه شده منتسب به شخص خوانده نباشد تردید می کند به فرض مثال: در انتساب امضا به مورث خود تردید می کند و می گوید این امضا مورث من نیست.
قانون گذار نیز در ماده 216 قانون آیین دادرسی مدنی تفاوت انکار و تردید را بیان نموده است. همچنین قانون گذار در ماده 1292 قانون مدنی بیان داشته: در مقابل اسناد رسمی یا اسنادی که اعتبار سند رسمی را دارند انکار و تردید مسموع نیست و طرف می تواند ادعای جعلیت نسبت به اسناد مزبور کند یا ثابت نماید که اسناد مزبور به جهتی از جهات قانونی از اعتبار افتاده است.
فرق بین انکار و ادعای جعلیت چیست؟
تفاوت بسیار مهم در بار اثبات دعوا ظاهر می شود به این معنی که اگر کسی سندی را انکار نماید همان طور که در ماده 216 قانون آیین دادرسی مدنی آمده احکام منکر بر او مترتب می شود، یعنی بار اثبات دیگر بر دوش منکر نیست بلکه بار اثبات بر گردن خواهان خواهد بود و او می باشد که، باید ثابت نماید امضا منتسب به خوانده است.
در مورد تردید نیز وضع به همین ترتیب می باشد. اما در مورد ادعای جعلیت مدعی جعل باید ثابت نماید که سند مجعول است بنابراین بار اثبات را باید مدعی به دوش بکشد.
تفاوت های ادعای جعل با انکار و تردید
- از لحاظ نوع سند: ادعای جعل میتواند نسبت به اسناد رسمی یا غیر رسمی به عمل آید اما انکار و تردید نسبت به اسناد رسمی و اسنادی که اعتبار رسمی دارند، مسموع نخواهد بود.
- تکلیف اثباتی: اثبات انکار و تردید از سوی اظهار کننده لازم نیست و وی را با تکلیف مواجه نمیسازد اما جعل ادعا است و باید با دلیل اثبات شود.
- ارائه دلیل جعلیت و زمان آن: طبق ماده ۲۱۹ قنون آیین دادرسی مدنی، ادعای جعلیت باید با ذکر دلیل و در زمان مقرر اقامه شود اما در انکار و تردید به صرف اظهار، انکار یا تردید نسبت به سند کفایت میکند و ارائه دهنده باید اصالت آن را اثبات کند.
- ابلاغ ادعای جعل و تکلیف تسلیم اصل سند در موعد قانونی: در صورت انکار و تردید اصل سند باید در همان جلسه به دادگاه ارائه شود و در غیر این صورت از عداد دلایل خارج خواهد شد اما در ادعای جعل چنین نیست. مطابق ماده ۲۲۰ قانون آیین دادرسی مدنی، ادعای جعلیت و دلایل آن به دستور دادگاه باید به طرف مقابل ابلاغ شود که چنان چه به استفاده از سند باقی باشد، باید ظرف ۱۰ روز اصل سند موضوع ادعای جعل را به دادگاه تسلیم کند. چنانچه صاحب سند در موعد مقرر از تسلیم آن به دفتر دادگاه خودداری کند، سند از عداد دلایل خارج خواهد شد.
رسیدگی در جلسه دادرسی
به اصالت سند در جلسه دادرسی رسیدگی میشود. به همین دلیل خواهان و خوانده مکلف شدهاند تا اصل مستندات خود را برای ملاحظه طرف مقابل و شروع رسیدگی ارائه کنند. ماده ۲۰۰ قانون آیین دادرسی مدنی نیز در این خصوص بیان میکند: رسیدگی به دلایل که صحت آن بین طرفین مورد اختلاف و موثر در تصمیم نهایی دادگاه باشد در جلسه دادرسی به عمل میآید.
مگر در مواردی که قانون طریق دیگری تعیین کرده باشد. این بدان معنا است که نمیتوان در دفتر کارشناسی یا محل دیگری از انکار کننده استکتاب کرد. البته رسیدگی در جلسه دادرسی علاوه بر محل جلسه لوازم دیگری دارد که از جمله مهمترین آنها ابلاغ زمان دادرسی به اصحاب دعوی و امکان حضور آنها است.
در صورت هرگونه مشاوره حقوقی راجع به دعاوی حقوقی و دعاوی کیفری می توانید با وکیل آنلاین یا وکلای پایه یک دادگستری موسسه حقوقی دادپویان در سریعترین زمان ممکن، مشاوره حقوقی تلفنی یا مشاوره حقوقی حضوری داشته باشید.
ضمن مشورت با وکیل پایه یک دادگستری، سوال حل نشده ای برای شما باقی نمیماند. ضمن اینکه مشاوره با وکیل کارکشته دادپویان، با بیش از سیزده سال تجربه حرفه ای در تمام زمینه های حقوقی و کیفری، تمام راهکارهای لازم را به شما ارائه میدهند و اگر نیازی به تنظیم لایحه، تنظیم شکواییه، تنظیم دادخواست یا تنظیم اظهارنامه شد، وکیل میتواند آنرا برای شما تنظیم نماید و یا در صورت لزوم، میتوانید با اعطای وکالت نامه به وکیل انلاین، صفر تا صد پرونده را برای شما انجام دهند. مشاوره حقوقی آنلاین بهترین روش جهت مشاوره با وکیل پایه یک است.
طراحی سایت موسسه حقوقی دادپویان به گونه ای است که در سریعترین زمان ممکن و به راحتی بتوانید از مشاوره حقوقی با وکیل استفاده کنید.
دادپویان حامی شما عزیزان و بهترین موسسه حقوقی است که با بیش از سیزده سال تجربه فعالیت های حقوقی و با بیش از سی وکیل پایه یک، به صورت تخصصی مشاوره حقوقی میدهد و وکالت میکند.
به عنوان مثال، چهار وکیل ملکی دارد که صرفا فعالیت و تمرکز خود را در حوزه دعاوی ملکی گذاشته اند. پنج وکیل اداره کار دارد که صرفا تمرکز آنها دعاوی اداره کار است و به همین منوال دعاوی دیگر.
در صورت تمایل میتوانید پادکست جنایی دادپویان را هم دنبال کنید. این پادکست روایت پرونده های جنایی ایرانی است که به موسسه حقوقی دادپویان ارجاع شده است.
مهم ترین مقالات حقوقی دادپویان شامل: طنز حقوقی، رادیو حقوقی، کلیپ حقوقی، پکیج حقوقی، بسته حقوقی، بیمه حقوقی، فیلم حقوقی است که میتوانید در سایت حقوقی دادپویان مطالعه نمایید.
بهترین موسسه حقوقی در تهران و ایران، مشاوره با وکیل های مجرب و با تجربه، بهترین وکیل پایه یک در تهران و شهرستان، مجرب ترین وکیل خاورمیانه، باهوش ترین وکیل پایه یک دادگستری، آدرس دفتر وکالت در تهران، مشاوره با وکیل پایه یک تهران و شهرستان، وکیل مجرب، بهترین وکیل آنلاین در تمام نقاط ایران، شماره وکیل با تجربه در تمام منطقه های تهران، شماره وکیل پایه یک دادگستری شهرری و شمیرانات، مشاوره حقوقی تلفنی با وکیل، عریضه نویسی آنلاین با با تجربه ترین وکلای ایران، وکیل دادگستری خوب، مشاوره با وکیل دادگستری تهران، وکیل تهران فوری، مشاوره حقوقی فوری و ارزان، فوری ترین و ارزان ترین تنظیم دادخواست، مشاوره حقوقی با وکیل، مشاوره حقوقی تصویری، مشاوره حقوقی رایگان، مشاوره حقوقی آنلاین، مشاوره حقوقی شبانه روزی، مشاوره حقوقی فوری، پادکست ایرانی، پادکست فارسی، پادکست واقعی، پادکست رایگان، پادکست جدید، پادکست کیفری، پادکست حقوقی، خفاش شب، فرید بغلانی، فیلم اعدام محمد بیجه در پاکدشت، عکس خفاش شب، لحظه اعدام محمد بیجه، پادکست های جنایی، پادکست جنایی رایگان، پادکست جنایی جدید را با دادپویان دنبال کنید. ضمنا شما میتوانید از طنز حقوقی، کلیپ حقوقی، کلیپ کیفری، کلیپ جنایی، کلیپ قانونی، کلیپ قانون، رادیو حقوقی هم در قسمت رادیو استفاده کنید. امیر هاشمی مدیر سایت موسسه حقوقی دادپویان است. اینستاگرام حقوقی و اینستاگرام وکیل را هم دنبال کنید. استفاده از طنز هم موجب خوشحالی شما خواهد شد.
بدون دیدگاه